งานวิจัยนี้ใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์เพื่อศึกษาการประกอบสร้างความหมายของเมืองน่าอยู่ผ่านบทเพลงในบริบทการเปลี่ยนแปลงของการพัฒนาทางเศรษฐกิจการเมืองสังคมของพะเยาประมาณ 7 ทศวรรษที่ผ่านมา ผลการศึกษาเสนอว่า อัตลักษณ์พะเยาแบบสงบงามตามวัฒนธรรมชุมชนแต่แฝงความสนุกถูกพัฒนาขึ้นจากมโนทัศน์ชุมชนนิยมที่ก่อตัว เคลื่อนไหว พัฒนาและแทรกซึมเข้าไปมีอิทธิพลต่อการสร้างความหมายเมืองพะเยาน่าอยู่ตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน โดยกระทำผ่านศูนย์กลางอำนาจของรัฐ ชนชั้นกลางในฐานะ‘คนนอก’ไล่เข้ามาถึงอำนาจของจังหวัด กลุ่มการพัฒนา ชนชั้นนำและชนชั้นกลางในฐานะ‘คนใน’ตามลำดับ อัตลักษณ์เมืองน่าอยู่จึงเป็นการเมืองของการสร้างความหมายที่รับใช้ผู้สร้าง การศึกษานี้ต้องการอภิปรายว่า ความเป็นชุมชนนิยมในเมืองที่ถูกสร้างขึ้นผ่านบทเพลง ส่งผลให้อัตลักษณ์ที่แตกต่างหลากหลายในบทเพลงแนวต่าง ๆ เพื่อสร้างความหมายใหม่สำหรับสะท้อนปัญหาและตอบโต้การพัฒนาของศูนย์กลางอำนาจ กลับถูกปกปิดและเริ่มเลือนหายไปในปัจจุบัน โลกาภิวัตน์และความทันสมัย เมืองพะเยาน่าอยู่จึงมิได้แสดงความแตกต่างหลากหลายแต่กลายเป็นส่วนหนึ่งของมโนทัศน์ชุมชนนิยมที่รัฐและชนชั้นกลางมอบใ